U Nikšiću je održana konferencija pod nazivom „Jačanje uloge farmera u lancu vrijednosti – zajedno do održive zelene tranzicije“.
Na konferenciji je učestvovalo oko 80 učesnika. Priliku da kažu svoje mišljenje i učestvuju u diskusiji imali su: farmeri, predstavnici institucija, mljekarske industrije, nevladinog sektora, studenti, trgovci i predstavnici medija.
Konferenciju je otvorio Ratko Bataković, predsjednik Mreže za Ruralni razvoj, koji je pozdravio sve prisutne i izrazio zadovoljstvo što je Mreža za Ruralni razvoj uspjela da okupi učesnike iz svih sektora od farmera do donosioca odluka, predstavnika mljekarske industrije, prerađivačkog i nevladinog sektora.
Vladimir Đaković, direktor Uprave za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove, je najavio da će se crnogorsko sirovo mlijeko do 2028. godine izvoziti u EU, da su angažovani stručnjaci iz regione koji će obučavati naše poljoprivrednike kako bi sirovo mlijeko dostiglo evropske standarde.
U nastavku konferencije prisutnima se obratio Nemanja Vuković, predsjednik Skupštine opštine Nikšić, koji je istakao da je poljoprivreda u Nikšiću veoma značajna, naročito sa aspekta razvoja na što ukazuju i značajna ulaganja poslednjih godina.
Profesor dr Milutin Đuranović, predsjednik Odbora udruženja prehrambene i poljoprivredne industrije u Privrednoj komori (PKCG), takođe je istakao značaj poljoprivrede i proizvodnje organske hrane i apelovao na potrošače da kupuju domaće proizvode.
Boško Miličić, predsjednik Poljoprivrednog klastera Crne Gore, istakao je da je Poljoprivredni klaster dao svoj doprinos tokom konsultativnih radionica sa konkretnim predlozima za unapređenje položaja farmera ali da je u svemu tome veoma važna podrška države.
Nakon uvodnih obraćanja, ekspertkinja, gospođa Ilinka Beatović, predstavila je detaljan pregled rezultata konsultativnog procesa. Tokom novembra, Mreža za Ruralni razvoj je organizovala 5 participativnih i konsultativnih radionica u Nikšiću, Danilovgradu, Tuzima i Bijelom Polju. Tema radionica je bila položaj farmera u mljekarskom sektoru i izazovi sa kojima se suočavaju. U otvorenim diskusijama se govorilo o potrebama, problemima i interesima farmera i svih učesnika. Cilj ovih radionica je bio unapređenje položaja farmera u lancu vrijednosti u mljekarskom sektoru i prikupljanje podataka za Nacionalni izvještaj.
Ključni izazovi sa kojima se suočavaju farmeri u Crnoj Gori su pored slabe komunikacije među različitim akterima lanca vrijednosti, nedostatka radne snage na domaćinstvima, čestih promjena zakona koji se odnose na poreze i doprinose pa do visokih trgovačkih marži. Najvažnije preporuke za poboljšanje položaja farmera su bolje povezivanje svih aktera u lancu vrijednosti, veća politička zastupljenost proizvođača i prerađivača, zajedničko istupanje prema državničkim organima u cilju poboljšanja i donošenja regulativa, neformalna udruživanja farmera u cilju nabavke i korišćenja zajedničke opreme, razvoj tržišno orjentisanih modela proizvodnje, praćenje i primjena istraživanja i inovacija.
U otvorenoj diskusiji nakon prezentacije, koju je vodila moderatorka Jelena Popivoda, svi učesnici su imali priliku da učestvuju i kažu svoju mišljenje. Zaključak bi svakako bio da dobra komunikacija svih aktera mljekarskog sektora, kao i podrška države mogu najviše doprinijeti jačanju položaja samih farmera.
Uslijedila je prezentacija planiranih koraka u okviru projekta i diskusija o potencijalnim rješenjima i ulozi ključnih aktera u realizaciji narednih aktivnosti.
Konferencija je dio regionalnog projekta “Akademija od farme do viljuške za zeleni Zapadni Balkan – Naša zajednička evropska budućnost” koji finansira Evropska Unija, a kofinansira Ministarstvo javne uprave Crne Gore.
Konferencija je odžana u IPC Tehnopolis.
